Аюултай бүс гэж цацраг идэвхит бодис шингэсэн аль эсвэл алхах гишгих газар бүхэнд нь мина нуусан газрыг энд би хэлэх гэсэнгүй. Тэгээд ч Африк руу дахин жолоо залж, галын шугам дээр ирсэн үү гэвэл үгүй шүү. Гэхдээ сэтгэл дотроо өөрийн нууж явсан тэр хэсгийг, өөрөөсөө хааж явсан уг гарцыг буюу сэтгэл хөдлөлийн өргөн фронтод өөрийн хүсэлээр дахин хөл тавьж, явж үзээгүй тэр нутаг дэвсгэр дээгүүр гишгичин туулж явна.
Ницше-г анх 9-р ангидаа уншиж байснаас хойш хэдэн ч жил өнгөрсөн юм дээ. Тэр бүх жилүүдэд сэтгэл хөдлийг сул дорой байдалтай холбож өгснөөр сул доройг үзэн яддаг би бээр өөрийнхөө сэтгэл хөдлөлийн галыг бүрмөсөн унтраах их хүсэлд хөтлөгдөн өнөөг хүрсэн нь баримт юм. Эдийн засгийн мөчлөг шиг сэтгэл хөдлөл гээч эд аз жаргалтай үед дэндүү догдолж, гомдож уурлах үед дэндүү гутаран савалж байдаг билээ. Сангийн яам, төв банкнаас явуулах бодлогоор мөчлөгийн хэлбэлзэлийг аль болох багасгахыг оролддогтой адил би гээч хүн өөрийн сэтгэл хөдлөлийг багасгаж, баяртай ч үед баярлаагүй юм шиг, гунисан үедээ ч гунихраагүй төрхтэй авч явахыг дэндүү оролдож, хэт их ач холбогдол өгсөн. Тиймдээ ч хүмүүсийг заримдаа гайхшрааж орхидог байсан юм. Миний амьдрал хийж бүтээх зүйлсээр хахаж цацаж, үргэлжийн мөнх цаг завгүй явдаг байсан тулдаа аль нэг сэтгэлийн хөдлөгөөнд суурьлалгүйгээр зогсолтгүй урагшаа зүтгэсээр өнгөрсөн жилтэй учирсан.
Монголд ирсэнээс хойш миний хувьд олон зүйл өөрчлөгдөж, өгөгдлүүд хувирсан. Энэ үед тээж явсан мөрөөдөл хүртэл сэтгэлийг минь хөдөлгөхөөргүй болсон мэт санагдаж, утга учирын үзүүрээс барин тавин, алдах дөхөж явсан билээ. Уг мөчид мөрөөдлийн галыг эргэн асаах хүч, үүний төлөө цуцашгүй зүтгэх эрчим надад хэрэгтэйг гүнээс гүн ухаарахдаа байдаг бүхнээ онгичиж, болох бүхнийг шийдэл болгон гаргахад бэлэн болсон байв. Тийм ч учраас эрч хүчийг өгөх утгын уянга энд л оршино хэмээн бооцоо тавьж, өмнө нь довтлохоос халширч байсан тэр талбарыг эрхшээхээр шийдсэн юм. Мэдээж энэ бол хэзээ ч төгс шийдэл байж чадахгүй л дээ.
Хатуу чанд хяналтанд өссөн сэтгэлийн энэ жолоог аажмаар суллахад сэтгэл дотор нэг зүйл эрх чөлөөг мэдэрэн, тэнгэр өөд цойлох хараацай адил нисч, агаар зүсэн шумбан савлахдаа нүдэнд нулимс хуралдуулж байгаа нь эргээд би сул дорой мэт болж байгааг надад мэдрүүлнэ. Гэвч уг талбарыг дайрч өнгөрөлгүйгээр, эдгээр мэдрэмжийг амсалгүйгээр амьдрал хэт уйтгартай, дэндүү үзэн ядмаар, үнэн ойлгомжгүй аж. Ай даа өмнө нь би альваа зүйл дээр "Es muß sein!, Es muß sein!" гэж хашгираад олон ч зүйлийг өөрөөсөө хориод, хэт их зүйлийг золиосолж байсан санж. Золиосолсон бүхнийхээ оронд би өдий зэрэгт хүрч чадсан гэдэгт алдсан боломжийн өртөг бүрээр ойлгож байгаа ч одоо арай өөрөө амьдарч үзэхээр шийдээд байна. Арай өрөөр шүү.
Алт уу, үр тариа юу гэдэг нь тийм чухал гэжүү? Тариа байсан ч гэсэн алт гэмээн зүтгэн тэмүүлэх нь амьдарлын утга учрыг үндэслэдэг юм биш биз?
Ницше-г анх 9-р ангидаа уншиж байснаас хойш хэдэн ч жил өнгөрсөн юм дээ. Тэр бүх жилүүдэд сэтгэл хөдлийг сул дорой байдалтай холбож өгснөөр сул доройг үзэн яддаг би бээр өөрийнхөө сэтгэл хөдлөлийн галыг бүрмөсөн унтраах их хүсэлд хөтлөгдөн өнөөг хүрсэн нь баримт юм. Эдийн засгийн мөчлөг шиг сэтгэл хөдлөл гээч эд аз жаргалтай үед дэндүү догдолж, гомдож уурлах үед дэндүү гутаран савалж байдаг билээ. Сангийн яам, төв банкнаас явуулах бодлогоор мөчлөгийн хэлбэлзэлийг аль болох багасгахыг оролддогтой адил би гээч хүн өөрийн сэтгэл хөдлөлийг багасгаж, баяртай ч үед баярлаагүй юм шиг, гунисан үедээ ч гунихраагүй төрхтэй авч явахыг дэндүү оролдож, хэт их ач холбогдол өгсөн. Тиймдээ ч хүмүүсийг заримдаа гайхшрааж орхидог байсан юм. Миний амьдрал хийж бүтээх зүйлсээр хахаж цацаж, үргэлжийн мөнх цаг завгүй явдаг байсан тулдаа аль нэг сэтгэлийн хөдлөгөөнд суурьлалгүйгээр зогсолтгүй урагшаа зүтгэсээр өнгөрсөн жилтэй учирсан.
Монголд ирсэнээс хойш миний хувьд олон зүйл өөрчлөгдөж, өгөгдлүүд хувирсан. Энэ үед тээж явсан мөрөөдөл хүртэл сэтгэлийг минь хөдөлгөхөөргүй болсон мэт санагдаж, утга учирын үзүүрээс барин тавин, алдах дөхөж явсан билээ. Уг мөчид мөрөөдлийн галыг эргэн асаах хүч, үүний төлөө цуцашгүй зүтгэх эрчим надад хэрэгтэйг гүнээс гүн ухаарахдаа байдаг бүхнээ онгичиж, болох бүхнийг шийдэл болгон гаргахад бэлэн болсон байв. Тийм ч учраас эрч хүчийг өгөх утгын уянга энд л оршино хэмээн бооцоо тавьж, өмнө нь довтлохоос халширч байсан тэр талбарыг эрхшээхээр шийдсэн юм. Мэдээж энэ бол хэзээ ч төгс шийдэл байж чадахгүй л дээ.
Хатуу чанд хяналтанд өссөн сэтгэлийн энэ жолоог аажмаар суллахад сэтгэл дотор нэг зүйл эрх чөлөөг мэдэрэн, тэнгэр өөд цойлох хараацай адил нисч, агаар зүсэн шумбан савлахдаа нүдэнд нулимс хуралдуулж байгаа нь эргээд би сул дорой мэт болж байгааг надад мэдрүүлнэ. Гэвч уг талбарыг дайрч өнгөрөлгүйгээр, эдгээр мэдрэмжийг амсалгүйгээр амьдрал хэт уйтгартай, дэндүү үзэн ядмаар, үнэн ойлгомжгүй аж. Ай даа өмнө нь би альваа зүйл дээр "Es muß sein!, Es muß sein!" гэж хашгираад олон ч зүйлийг өөрөөсөө хориод, хэт их зүйлийг золиосолж байсан санж. Золиосолсон бүхнийхээ оронд би өдий зэрэгт хүрч чадсан гэдэгт алдсан боломжийн өртөг бүрээр ойлгож байгаа ч одоо арай өөрөө амьдарч үзэхээр шийдээд байна. Арай өрөөр шүү.
Тал газрын нэгэн хүн тэнгэрийн хаяанаа алт гялалзаж байгааг харжээ. Анх харсан өдрөөсөө эхлээд тэрбээр тэр зүг рүү өдөр шөнөгүй зогсолтгүй алхаад л байж. Хэдэн ч жил өнгөрсөн юм, хэдэн ч хотыг дайрсан юм бүү мэд. Нэгэн өдөр тэр гялалзах алтныхаа хажууд хүрээд харахнээ алт биш ердөө тариа буудай байсан юм гэнэ.
Алт уу, үр тариа юу гэдэг нь тийм чухал гэжүү? Тариа байсан ч гэсэн алт гэмээн зүтгэн тэмүүлэх нь амьдарлын утга учрыг үндэслэдэг юм биш биз?
