Ойрын хэдэн өдрүүдэд үнэхээр олон ажлууд амжуулж буй боловч бас нижгээд ажлыг цалгардуулж суунам зээ. Бор ходоодыг баярлуулан, бор тархиа амраах хэдэн хоног тохиолдсонд их тулааны өмнө нам гүм ноёлож байдагтай адилаар сэтгэж, өөрийн биеийг тордоход зориулан ирж буй ажлын хүндийг хэрхэн хугаслаж, энэ биеийг эрүүл хэрхэн авч явахаа бага атугай бодно.
Миний гар дор Монголын тал нутаг дүүлэн эрчлэх эрэлхэг чонын тухай домог мэт хууч яриа дүүрэн ном орж ирсныг хоёр гурван хоногт уншин дуусгав. "Чонон сүлд" хэмэээх энэхүү номыг хятадны хэлний Болдбаатар гэж алдаршсан сайн найзын маань аав нь орчуулсан байна. Үнэхээр агуу орчуулж дээ хөө. Зарим мэдэхгүй монгол үгнүүд өгүүлбэр дунд цахилж явааг харахад өөрийн үгийн баялаг муутайг гайхаж, хүн харь хэлнээс хөрвүүлэхдээ ийнхүү утга төгс орчуулж яахан бардаг байна хэмээн шар гойзойно. Өөрийн орчуулсан номыг заримдаа барин авч, хуудас бүрийг өлөн нүдээр шүүрдэн харахуйд ийм уянгалаг монгол хэлнээ буусан эсэхэд эргэлзээ төрөн байдаг билээ. Тал нутгийн маань агь таана ханхалж, сэврэй салхи салхисан тэрхүү сайхан байдлыг сэтгэлд эргэн иртэл өгүүлсэн уг номыг эргүүлэн тавихад хэцүү. Монгол чоно, монгол ёс заншил, монгол ахуй, монгол эр хүн болоод тал нутгийн сүлд хийморийг илтгэсэн олон сонирхолтой түүхийг багтаасан, зарим мартсан зүйлсийг сэргээсэн сайхан ном болжээ. Ганц дутуу зүйл нь монгол эмэгтэй тэсвэр хатуужил, гоо үзэсгэлэнг харуулсангүй аж. Харин Билиг өвгөнөөр дамжуулан Монгол ухаан гэж юу болохыг, эр хүн хийморьлог байдлаа алдахгүй амьдрах нь амьдралын гол аз жаргал юм гэдгийг харуулах гэсэн хэрэг болов уу гэж ойлголоо. Доожоогүй, арчаагүй амьдралаар амьдарч альваа зөвшөөрөгдсөн ёсыг үл хүндэтгэн амьдралыг туулах нь жинхэнэ эр хүний хүсээд байх зүйл биш шүү гэсэн санаа ч явж байх шиг. Цааш ухан нягтлавал суурин иргэншилийг нүүдлийн иргэншилтэй харьцуулах замаар жинхэнэ эр хүн зоригтой, хийморьтой байж, зөв шийдвэрийг гаргах чадвартай байх хэрэгтэйг харуулна. Даанч хүн болгонд тэр бүр энэ ухаан дутдаг ажгуу. Монголоосоо сурах монгол ухаан, монгол ёс надад ч дэндүү олон байх шиг.
Миний гар дор Монголын тал нутаг дүүлэн эрчлэх эрэлхэг чонын тухай домог мэт хууч яриа дүүрэн ном орж ирсныг хоёр гурван хоногт уншин дуусгав. "Чонон сүлд" хэмэээх энэхүү номыг хятадны хэлний Болдбаатар гэж алдаршсан сайн найзын маань аав нь орчуулсан байна. Үнэхээр агуу орчуулж дээ хөө. Зарим мэдэхгүй монгол үгнүүд өгүүлбэр дунд цахилж явааг харахад өөрийн үгийн баялаг муутайг гайхаж, хүн харь хэлнээс хөрвүүлэхдээ ийнхүү утга төгс орчуулж яахан бардаг байна хэмээн шар гойзойно. Өөрийн орчуулсан номыг заримдаа барин авч, хуудас бүрийг өлөн нүдээр шүүрдэн харахуйд ийм уянгалаг монгол хэлнээ буусан эсэхэд эргэлзээ төрөн байдаг билээ. Тал нутгийн маань агь таана ханхалж, сэврэй салхи салхисан тэрхүү сайхан байдлыг сэтгэлд эргэн иртэл өгүүлсэн уг номыг эргүүлэн тавихад хэцүү. Монгол чоно, монгол ёс заншил, монгол ахуй, монгол эр хүн болоод тал нутгийн сүлд хийморийг илтгэсэн олон сонирхолтой түүхийг багтаасан, зарим мартсан зүйлсийг сэргээсэн сайхан ном болжээ. Ганц дутуу зүйл нь монгол эмэгтэй тэсвэр хатуужил, гоо үзэсгэлэнг харуулсангүй аж. Харин Билиг өвгөнөөр дамжуулан Монгол ухаан гэж юу болохыг, эр хүн хийморьлог байдлаа алдахгүй амьдрах нь амьдралын гол аз жаргал юм гэдгийг харуулах гэсэн хэрэг болов уу гэж ойлголоо. Доожоогүй, арчаагүй амьдралаар амьдарч альваа зөвшөөрөгдсөн ёсыг үл хүндэтгэн амьдралыг туулах нь жинхэнэ эр хүний хүсээд байх зүйл биш шүү гэсэн санаа ч явж байх шиг. Цааш ухан нягтлавал суурин иргэншилийг нүүдлийн иргэншилтэй харьцуулах замаар жинхэнэ эр хүн зоригтой, хийморьтой байж, зөв шийдвэрийг гаргах чадвартай байх хэрэгтэйг харуулна. Даанч хүн болгонд тэр бүр энэ ухаан дутдаг ажгуу. Монголоосоо сурах монгол ухаан, монгол ёс надад ч дэндүү олон байх шиг.
heleed yuh ve, er hun tsaana l neg tushigtei, eremgii shiidemgii, holch uhaantai, noyon nuruutai baihgui bol hatuujsan, eyeldeg bish, zerlegshsen huuhnuud l survive hiij uldeed emzeg sul doroi emegteichwdee gadniihand aldah shahaad bgaa gajuudal anzaaragdaj ehleed bn
ReplyDeleteendees bas surch baigaa,
ReplyDeletehttp://www.youtube.com/user/MongolGenghis
Гайхалтай ном дуулдаад байгаа. Унших завгүй л яваад байна. Уншина даа удахгүй
ReplyDeletehttp://www.krimi-couch.de/krimis/mike-walters-blutiger-schnee.html
ReplyDeleteta manai firmd udirdah ajiltanaar ajillana uu.
ReplyDeleteyagaad hariulahgui baigaa yum bol?
ReplyDeletebusinesscontact2010@yahoo.de
Bayarlalaa, unshsan nomoosoo huvaaltssand. Shine oniin mend hurgeed amjilt huseye chamd.
ReplyDeleteRegards
B.
Sain uu,
ReplyDeleteUlaanbaatart guie geheer uushig uustchih geed eruul bihad hetzuu. Hun eruul orchind l eruul amidrah bolomjtoi ni gartzaagui batlagdsan unen shuu dee. Bi chamaig eruul orchind ochood tendeesee mgl iinhoo tuluu tend baigaagaasaa iluug hiij chdn gedegt ergelzehgui bina.
Az jargal hussen,
Erdenee
дуучин Жавхлан уг нь иймэрхүү зүйл л хүсээд байх шиг..
ReplyDeletewww.chinggis-udgan.blogspot.com
ReplyDeleteene tuhai ene blognii evegchuul bas heleed baigaa yum6 bi bas sudlaj bgaa