Салхи минь...

Бодон бодон суухнээ бодол дотор салхи чи минь эрчилж, цугласан бодлыг огторгуй өөд хийсгэн авч явлаа. Бодол түүвээн үймүүлэх салхи чамайг магад би зүрхэндээ мэдрэхийг хүсч байсан ч юмуу...

Намар болсныг мэдэгдэх гэсэн шиг модны навчис салхи чамайг хөлөглөн эх хөрсөн дээрээ эргэн бууна. Хорвоогийн жамаар унах уг навчисын хөл нь болж, агаарт далавч нь болж байгааг чинь харахаар салхи чи бидэнд заяасан нь цаанаа битүүхэн утга учрыг агуулнуу хэмээх бодолын сэдэлийг нээж, үе үе хацар илбэн өнгөрөхөд чинь уг бодол тархинд дэлбээлнэ. Энэ бодолын нэгэн үзүүрээс тавилгүй мушгин цааш хөөвөөс салхи чамд хүчнээс өөр юм байхгүй мэт надад санагдлаа. Наанаа хайрт хоёрын бие биенээ энхрийлэх шиг зөөлөн мэтээр илбэх боловч чамд дуртай цагтаа эрчлэн, хот сууринг орвонгоор нь арчих хүч чадал хайрласан гээд бодохоор чам шиг хүчтэй ч болмоор юм шиг. Хот тосгоныг арчих хүсэлдээ хөтлөгдсөндөө биш, харин энэ биеэр би хүссэн үедээ дуртай бүхнээ хийлгэх гэсэндээ чамтай адилаар эрчилж сурах юмсан, салхи минь.

Өдөр шөнө гэж гололгүй, үүлэрхэг чэлмэг гэж чамлалгүй салхилах үед чинь надад чамаас “бурхан гээч этгээд огторгүй үүсэх цагт анх чамд юу ч гололгүйгээр хандаарай гэж аминчлан захисан юмуу” гэж асуумаар санагдах юм. Битгий, надад битгий хариул. Зүгээр л чамтай хамт түүхийн хуудсаар зочилж, дайны үед ч энхийн үед ч хэн нэгнийг ялгавралгүйгээр хандаж байсаныг чинь л нэг хармаар байна. Тэр үед чамайг гарал үүслээсээ болоод хорих ангид хүчээр ажиллах жүүд, Рехастагийн хэлтэст илтгэл тавихаар алхаж буй генерал, галын фронт нь дээр өлсөж суугаа цэрэг, үйлдвэрийн барилгадаа машин зэвсэг бүтээж буй эмэгтэй гээд бүгдийг нэгэн адилаар бүүвэйлэн салхилаж байсан гэдэгт би өнөөдөр огтхон эргэлзэлгүй сууна. Үнэхээр гайшрам энэ шинж чинь хүн бидэнд байсансан бол өнөөдөр хүн болгоны доторх ертөнц, цаашлаад улс нийгэм, бүр энэ дэлхий ямар дүр зурагтайгаар 21-р зуун туулах байсан бол. Гайхам энэ нууцын чинь гол нь хаана оршнов дээ салхи минь.

Хааяа нэг салхи чиний хүч буурч, намуун зөөлөн аялгууг чихэнд уях төдий болох ч чамайг би хаа нэгэн газар тогтон, түр амсхийхийг харалгүй өдий зэрэгт хүрчээ. Салхи чи тэнгэр газар гэлтгүй шуурч, сайн мууг ялгалгүй илбэхдээ зогсохоо үл мэдэн, хоёрдмол сэтгэлгүйгээр дайрах нь тэртээх тэнгэр дээрээс агаар зүсэн шумбах шонхорыг санагдуулам. Нэг орчиноос нөгөө руу зогсолгүй хуйлран нисч бүхэнд хүрнээр эрч чинь ч буухгүй улам эрчлэх энэ авяасаар чинь юутай бахархнам. Уул ус, ургаа мод заримдаа чамайг зогсоолоо гэж бодож болох юм. Гэхдээ би бол мэднээ, чамайг хэзээ ч юу ч үл зогсооно. Чи хүссэн газартаа хүрнэ. Хүрэх ч болно. Тийм ч учраас чамайг салхи хэмээн нэрийднэм, би. Чухам яаж чи зогсолтгүй довтлогож, буцалтгүй хуйлрадагаа бага ч гэсэн зааж өгөөч, салхи минь.

Тал газарт хүч базаана гэж чи дорныг талд очдоггүй, уул хаданд эрчээ алдана хэмээн Алтайн нуруудаас чи дайждаггүй. Алдана ононо гэж айлгүй чи салхилна. Салхилах салхилахдаа чи хүчээ алдана, хүч авна гэж зөв бурууг жинлүүрийн хоёр талд тавилгүйгээр чи шуурна. Энэ бол чиний хамгийн дээд чанар, магадгүй тийм ч учраас чамайг алдаа онооны өөдөөс зүрх шимширэлгүй давшлах эр зоригийн симбол мэтээр би дүрслэнэм.
Айдас хүйдэсгүйгээр, эрх дураараа ашлах салхи чамайг таашаан хүлээн авч, сэтгэл зүйрхээ хайрлалгүй нээх нь ч бий, аль эсвэл тааршаан нүүр бууруулах нь ч бий. Тэр дундаа салхи чамайг бодит гэж хэлэх нь байхад, хийсвэр гэж маргах хүмүүс ч оршино. Миний хувьд чи бол сэтгэлд минь орших эрх чөлөө, эр зоригийн симболын амьдралд дээрх төрх. Миний симболын бодит дүр нь ч гэсэн чи намайг үл мэднэ. Мэдэх оюунгүй, мэдрэх эсгүйдээ биш ердөө л нэг газраа тогтохоо үл мэдэх шууран өнгөрч, өнгөрснөө эргэн үл харах учир бүх зүйл чиний хувьд зуурд байдаг. Тиймээ, чи намайг танихгүй ээ, салхи минь.

Бүтэхгүй гэдгээ нь мэдэх ч гэсэн эцэст нь чамаас асуух нэг гуйлт надад байна. “Салхи минь чи түр ч атугай миний зүрхэнд азнаач!”